فشار خون بالا یا هایپرتانسیون
فشار خون بالا و افراد مسن یک مسئله به مراتب اهمیت آور و رایج در افراد مسن است. با پیشروی در سن، شبکه رگ‌های خونی، که به عنوان سیستم عروقی شناخته می‌شود، تغییراتی را تجربه می‌کند. شریان‌ها به سختی تر می‌شوند و فشار خون افراز پیدا می‌کند. این امر حتی برای افرادی که دارای عادات قلبی سالم و حس خوبی هستند نیز ممکن است اتفاق بیافتد. فشار خون بالا، که گاهی به عنوان “قاتل خاموش” شناخته می‌شود، معمولاً علائم و نشانه‌های آشکاری از بیماری ایجاد نمی‌کند.
اگرچه هایپرتانسیون تقریباً نصف بزرگ‌سالان را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بسیاری از افراد ممکن است حتی از وجود آن خبر نداشته باشند. در صورت عدم کنترل فشار خون بالا از طریق تغییرات در نمط زندگی و مصرف دارو، ممکن است منجر به مشکلات جدی سلامتی شود، از جمله بیماری‌های قلبی عروقی (مانند بیماری قلبی و سکته مغزی)، زوال عقل عروقی، مشکلات بینایی و بیماری کلیوی. خبر خوب این است که در اکثر موارد، می‌توان فشار خون را کنترل کرد و از این طریق مشکلات جدی سلامتی را پیشگیری کرد.
فشار خون چیست؟
فشار خون نیرویی است که خون به دیواره‌های رگ‌ها فشار می‌آورد، زیرا قلب خون را به بیرون می‌پمپد. در هنگام اندازه‌گیری فشار خون توسط یک متخصص مراقبت بهداشتی، از یک کاف فشار خون دور بازوی فرد استفاده می‌شود که به تدریج سفت و سپس شل می‌شود. نتایج به صورت دو عدد اعلام می‌شوند. عدد اول، که به نام فشار خون سیستولیک معروف است، نشان‌دهنده فشار ناشی از انقباض قلب و پمپاژ خون به بیرون است. عدد دوم، یا فشار خون دیاستولیک، نشان‌دهنده فشاری است که قلب در حال استراحت و پر شدن خون است.
یک عدد فشار خون به عنوان فشار خون سیستولیک (عدد اول) نسبت به فشار خون دیاستولیک (عدد دوم) بیشتر است. ارقام فشار خون براساس این دو عدد دسته‌بندی می‌شوند.
– فشار خون پایین یا افت فشار خون: فشار خون سیستولیک کمتر از 90 یا فشار خون دیاستولیک کمتر از 60 است. حالت افت فشار خون ممکن است با علائمی مانند سبکی سر، ضعف، سرگیجه یا حتی اغماء همراه باشد و به دلیل عللی مانند کمبود مایعات، از دست دادن خون، شرایط پزشکی خاص یا مصرف داروهایی که برای کنترل فشار خون بالا تجویز می‌شوند، ممکن است رخ دهد.
– فشار خون طبیعی: برای بیشتر بزرگ‌سالان، فشار سیستولیک کمتر از 120 و فشار دیاستولیک کمتر از 80 به عنوان فشار خون طبیعی تعریف می‌شود.
– فشار خون بالا: فشار سیستولیک بین 120 تا 129 با فشار دیاستولیک کمتر از 80 به عنوان فشار خون بالا تعریف می‌شود.
– فشار خون بالا: فشار سیستولیک 130 یا بالاتر یا فشار دیاستولیک 80 یا بالاتر به عنوان فشار خون بالا تعریف می‌شود.
در افراد مسن، اغلب فشار سیستولیک 130 یا بیشتر است، اما فشار دیاستولیک کمتر از 80 است. این وضعیت به نام “فشار خون سیستولیک ایزوله” شناخته می‌شود و به دلیل سفت شدن شریان‌های اصلی مرتبط با پیری اتفاق می‌افتد. این رایج‌ترین نوع فشار خون بالا در افراد مسن است و می‌تواند علاوه بر مشکلات تنفسی حین فعالیت، سبکی سر در حال ایستادن و حتی افتادن ناگهانی را نیز به همراه داشته باشد. یکی از دلایل مراجعه به پزشک، انجام بازرسی منظم فشار خون و در صورت لزوم، برنامه‌ریزی برای مدیریت فشار خون است.
آیا فشار خون بالا دارم؟
هر کسی ممکن است با فشار خون بالا مواجه شود. برخی شرایط پزشکی نظیر سندرم متابولیک، بیماری کلیوی و اختلالات تیروئید می‌توانند باعث افزایش فشار خون شوند. همچنین، برخی افراد به دلیل عواملی که قابل تغییر نیستند، احتمال بیشتری برای داشتن فشار خون بالا دارند. این عوامل شامل:
– سن: احتمال ابتلا به فشار خون بالا با افزایش سن افزایش می‌یابد، به خصوص فشار سیستولیک ایزوله.
– جنسیت: پیش از سن 55 سال، مردان احتمال بیشتری برای داشتن فشار خون بالا دارند. در زنان پس از یائسگی، خطر افزایش فشار خون بیشتر است.
– سابقه خانوادگی: برخی خانواده‌ها دارای سابقه فشار خون بالا هستند.
– نژاد: افراد آمریکایی‌آفریقایی به خطر افتادن برای فشار خون بالا حساس‌تر هستند.
فشار خون بالا به طور معمول بدون هیچ علامت یا نشانی خاصی ایجاد نمی‌کند، اما انجام بررسی‌های دوره‌ای فشار خون می‌تواند به تشخیص افزایش آن کمک کند. اگر پزشک در دو یا چند مورد اندازه‌گیری فشار خون شما نتایج بالا را مشاهده کند، ممکن است توصیه کند که فشار خون خود را به صورت خانگی نیز اندازه‌گیری کنید.
در تصمیم‌گیری برای شروع درمان فشار خون بالا، افراد مسن باید ملاحظات مهمی را در نظر بگیرند که شامل شرایط سلامتی دیگر و تناسب اندام کلی می‌شوند. پزشک شما با همکاری شما به منظور تعیین هدف فشار خون مناسب برای بهبود سلامتی شما و توصیه به تغییرات در سبک زندگی، فعالیت‌های ورزشی، تغییرات در رژیم غذایی، و در صورت لزوم، مصرف داروها، همکاری خواهد کرد.
برای کنترل فشار خون خود، می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
1. هدف گذاری برای داشتن وزن سالم؛ اضافه وزن افراد را در معرض خطر افزایش فشار خون می‌اندازد.
2. انجام فعالیت‌های ورزشی متوسط مانند پیاده‌روی سریع یا شنا برای کاهش فشار خون.
3. رعایت یک رژیم غذایی سالم برای قلب که حاوی سبزیجات، میوه‌ها، غلات، پروتئین، لبنیات و روغن‌های سالم باشد.
4. کاهش مصرف نمک و مواد نمک‌دار در غذاها.
5. کاهش مصرف الکل، به خصوص برای مردان بیش از دو نوشیدنی در روز و زنان بیش از یک نوشیدنی در روز.
6. ترک سیگار؛ سیگار کشیدن خطراتی از جمله افزایش فشار خون را افزایش می‌دهد.
7. تعداد کافی خواب بخوابید و مشکلاتی نظیر آپنه خواب را با پزشک خود مطرح کنید.
8. مدیریت استرس و انجام تکنیک‌های مقابله با آن.
همچنین، پزشک شما ممکن است داروهایی را برای کاهش فشار خون تجویز کند و توصیه‌های خاصی برای مصرف آنها داشته باشد. به یاد داشته باشید که درمان فشار خون نیاز به ارزیابی مداوم و هماهنگی با پزشک دارد.
نکات در خصوص مصرف داروهای کنترل فشار خون:
1. درمان فشار خون بالا که تجویز شده است، می‌تواند به مواجهه با خطرات جدی سلامتی کمک کند. اگر از داروهای فشار خون استفاده می‌کنید و فشار خون شما کاهش می‌یابد، این نشان‌دهنده تأثیربخشی داروها و تغییرات در سبک زندگی است. اگر پزشکی سوال کند که آیا فشار خون بالا دارید، می‌توانید پاسخ دهید: “بله، اما در حال حاضر در حال درمان هستم.”
2. تغییرات در سبک زندگی سالم ممکن است باعث کاهش دوز مورد نیاز داروها شود.
3. از حالت نشسته یا دراز کشیده آهسته بلند شوید و قبل از راه رفتن کمی بایستید تا فشار خون شما قبل از حرکت تنظیم شود و از سبکی سر جلوگیری شود.
4. به پزشک خود درباره تمام داروها، حتی داروهای بدون نسخه، ویتامین‌ها و مکمل‌هایی که مصرف می‌کنید، اطلاع دهید؛ زیرا ممکن است تأثیرات آنها بر فشار خون شما داشته باشد.
5. داروهای فشار خون را هر روز در زمان مشخصی به عنوان بخشی از برنامه روزانه‌تان مصرف کنید. به عنوان مثال، آن را صبح با صبحانه یا عصر قبل از مسواک زدن میل کنید. در صورت وجود سوالات در مورد زمان یا نحوه مصرف دارو، با داروساز خود مشورت کنید.
6. حتماً قبل از تمام شدن دارو، آن را دوباره تجدید کنید و آن را همراه خود در سفر ببرید. مصرف داروها را بدون وقفه ادامه دهید، مگر اینکه پزشک به شما بگوید که آن را قطع کنید.
7. قبل از اجرای یک عمل جراحی، از پزشک خود بپرسید که آیا باید داروهای فشار خون خود را در روز عمل مصرف کنید. منبع
مطالب مرتبط: